پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی-پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی/معرفی پژوهشکده مهدویت و آِنده پژوهی

بروشور معرفی پژوهشکده مهدویت و آِنده پژوهی پژوهشكده «مهدویت و آینده‌‌پژوهی»، از سال 1377 فعالیت خود را با نام «مؤسسه فرهنگی انتظار نور»، و سپس «مؤسسه پژوهشی انتظار نور» با محور آموزه مهدویت و با رویکردی آینده‌نگرانه آغاز نمود و اکنون به عنوان یكی از پژوهشكده‌‌های «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است
پژوهشكده «مهدویت و آینده‌‌پژوهی»، از سال 1377 فعالیت خود را با نام «مؤسسه فرهنگی انتظار نور»، و سپس «مؤسسه پژوهشی انتظار نور» با محور آموزه مهدویت و با رویکردی آینده‌نگرانه آغاز نمود و اکنون به عنوان یكی از پژوهشكده‌‌های «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است که رویكرد اصلی آن تحقیق و پژوهش تخصصی و بنیادی در عرصه‌‌های «مهدویت‌‌پژوهی»، «آینده‌پژوهی دین و دینداری» و «جریان‌‌شناسی مهدویت» با ابعاد علمی - پژوهشی و تولید دانش و نظریه‌‌پردازی بوده که با استفاده از منابع دینی، تاریخی و تجربه بشری با رویكردی آینده‌‌نگرانه و آینده‌پژوهانه دنبال می‌‌شود. این پژوهشكده تلاش می‌‌كند تا در راستای اهداف مقدس نظام جمهوری اسلامی ایران با نگاهی عمیق و در عین حال كاربردی به مهدویت و مباحث پیرامونی بر اساس مبانی عقلی و نقلی بپردازد. به منظور كاربردی‌نمودن آموزه مهدویت و طراحی چشم‌‌انداز و ترسیم فراسو بر اساس آموزه‌‌های دینی ـ اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی در عصر غیبت به انجام رساند، در فعالیت‌‌های این پژوهشكده نگرش آینده‌‌پژوهانه لحاظ شده و بر اساس داده‌‌های قرآنی و روایی طراحی افق آینده با معیار
2. اهداف
1. تبیین ابعاد علمی آموزۀ مهدویت در حوزه‌‌های مختلف با استفاده از مبانی قرآنی، روایی و كلامی ـ فلسفی؛
2. نظریه‌‌پردازی و ارائه راهکارهای مناسب برای نظام اسلامی بر اساس آموزۀ مهدویت و مدینۀ فاضله مهدوی؛
3. پشتیبانی نظری و کاربردی از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران با إلهام از آرمانشهر مهدوی؛
4. فراهم‌‌سازی زمینه تبادل نظر و تضارب آراء در تبیین آرمان‌شهر مهدوی از طریق برگزاری كرسی‌‌های نقد و نظریه‌‌پردازی؛
5. ترسیم چشم‌‌اندازهای مطلوب از آیندۀ جهان در راستای تحقق جامعه آرمانی مهدوی؛
6. ارائه پاسخ‌‌ها و راهکارهای مهدوی به بحران‌‌ها و چالش‌‌های فراروی بشر؛
7. بومی‌سازی، پردازش و تقویت مطالعات آینده‌‌پژوهی در حوزۀ علمیه قم و دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم با محوریت آموزه مهدویت و انتظار پویا ـ راهبردی؛
8. شناخت موقعیت فرهنگی اجتماعی جامعه منتظر و مسائل پیش روی آن، با تاكید بر رویكرد آینده‌پژوهی. رویکرد پژوهشکده
3. رویکرد پژوهشکده
بر اساس سیاست و اهدافی که برای پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی تعریف شده است و رویکرد پژوهشکده با آنها تنظیم شده و در راستای جامعه مخاطب که دارای تنوع ادیانی و مذاهبی می‌باشند متنوع و گوناگون می‌شود از این رو رویکرد پژوهشکده با نگرش‌های مختلف درون‌دینی و برون‌دینی، درون‌مذهبی و برون‌مذهبی توجیه شده و بر اساس اهداف و سیاست پژوهشکده و تنوع رویکردها، پروژه‌ها نیز متفاوت می‌شوند. برخی پروژه‌ها با نگرش مذهبی و برخی دیگر با نگرش تقریبی و بعضی‌ها با رویکرد تطبیقی و بعضی دیگر با نگاه بین‌الادیانی و بین‌المذاهبی تحقیق و پژوهش می‌شوند. پس از آنجایی که اندیشه منجی‌گرایی و مهدویت یک اندیشه فراگیر و بین‌الادیانی است ضروری است برای توجیه و تفسیر آن از رویکردهای مختلف با نگرش‌های گوناگون استفاده شود.
4. گروه‌های پژوهشی
پژوهشکده در جلسۀ مورخ 19/12/1395 هیات امنای محترم دفتر تبلیغات اسلامی در قالب سه گروه به شرح ذیل به تصویب و تایید رسید. گروه‌های پژوهشی
1-4. گروه مهدویت‌‌پژوهی
گروه مهدویت‌‌پژوهی، گروه علمی پژوهشی است که در صدد است با بهره‌‌گیری از مبانی کلامی، فلسفی، عرفانی، فرهنگی، جامعه‌شناختی، روان‌‌شناختی و... به بررسی و تبیین
مباحث مهدویت با نگرش کاربردی و بنیادین در گسترۀ
مباحث کلی و جزئی، درجه یک و درجه دو و بیرونی و درونی می‌‌پردازد.
2-4. گروه آینده‌پژوهی دین و دینداری
با توجه به ارتباط عمیق بین آینده‌‌پژوهی و آموزه مهدویت در اندیشه اسلامی، گروه آینده‌‌پژوهی، گروهی علمی پژوهشی است که به بررسی و تبیین بنیادهای آینده‌‌پژوهی بر اساس مبانی اسلامی می‌‌پردازد. مهمترین ماموریت این گروه شناسایی و کشف و بومی‌سازی دانش نوبنیاد آینده‌‌پژوهی در حوزه مباحث دینی و مباحث مهدویت خواهد بود.
3-4. گروه جریان‌شناسی مهدویت
جریان‌شناسی مهدویت حوزه‌‌ای است که به شناخت جریان‌‌ها و فرقه‌‌ها در عرصه مهدویت می‌‌پردازد. به بیان دیگر جریان، همان حرکتی است که در جامعه بر اساس معیار خاصی شکل می‌‌گیرد و تحولاتی را به همراه می‌‌آورد. جریان‌شناسی یک جریان نیز، مطالعه چگونگی شکل‌‌گیری آن و شناسایی عواملی است که به‌گونه‌‌ای با آن درگیرند. جریان‌شناسی به دو بخش شناخت جریان‌‌های مثبت و منفی تقسیم می‌‌شود که البته هدف در
این حوزه بیشتر قسم دوم یعنی جریان‌‌های منفی است؛
یعنی جریان‌‌هایی که نوع فعالیت آنها اثرات نامطلوبی در
حوزه مهدویت ایجاد می‌‌کند و با ارزش‌‌های پذیرفته‌شده مهدویت همخوانی ندارد؛ نظیر جریان بابیت، بهائیت، مدعی یمانی، مدعی سودانی و ... که در این گروه علاوه بر شناسایی گروه‌‌های انحرافی مهدویت، به عوامل و بسترهای اجتماعی و فرهنگی و تمدنی که زمینه‌ساز شکل‌‌گیری آنها می‌‌شود پرداخته خواهد شد.


امتیاز دهی

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم می باشد.