به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دوازدهمین کرسی ترویجی با عنوان:قدرت متعالی در نظام سیاسی مهدوی در اندیشه آیت الله صافی گلپایگانی (ره) روز چهارشنبه 9 آذرماه 1401 با ارائه حجت الاسلام و المسلمین رضا لک زایی پژوهشگر در مسائل سیاسی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید
حجت الاسلام والمسلمین رضا لک زایی عنوان کرد:مسئله اساسی سیاست، قدرت است و انتظار ظهور حضرت ولیعصر(عج)، انتظار عصر قدرت اسلام است. از منظر آیت الله صافی گلپایگانی امام مظهر اسماء الحسنای الهی است. اما اینگونه نیست که به صورت مطلق و مستقل از خدا مظهر اسماء الحسنا باشد، بلکه به اذن خدا خلیفه و مظهر اسماء الحسنای الهی است. از نظر ایشان هر امامی در دوره و زمانه خویش میتواند در امور تصرف کند و مستقلاً به رتق و فتق کارها بپردازد و از این منظر واحد و بىشريك است و به این دلیل که قدرت مهدوی، مظهر اسماء الحسنی است، متعالی نامیده میشود. در هنگام ظهور حضرت بقية اللَّه ارواحنا فداه براى اينكه از نعمت وجود امام، بيشترين استفاده ممكن برده شود، شرايط لازم فراهم مىشود و موانع ظهور و فعليت يافتن شؤون و ابعاد امامت، كه در عصر ساير امامان عليهم السلام و عصر غيبت خود آن حضرت(عج) وجود دارد، مرتفع مىگردد و اسماء حسناى الهى مثل: الولىّ و العادل و الحاكم و السلطان و المنتقم و المبير و القاهر و الظاهر به طور بىسابقهاى متجلّى خواهد شد.
به عبارت ديگر: آن حضرت(عج) مظهر اين اسما و كارگزار و عامل خداوند متعال است و مقام خليفةالهى او در اين ابعاد، ظهور عملى و فعلى خواهد يافت. همه اين شؤون الهى كه امام(عج) تجسّم ظهور آن خواهد بود، و خدا به حكمت بالغه خود، توسط آن حضرت(عج) تحقّق مى بخشد، اصالت توحيدى دارد و به اذن خداى يكتا و فرمان او انجام مىپذيرد و از جمله امورى كه تجلّى توحيد را در ظهور حضرت مهدى عليه السلام روشن مىسازد، اين است كه اهداف توحيدى اسلام مثل وحدت حكومت و نظام، وحدت قانون، وحدت دين، و وحدت جامعه، به وسيله آن حضرت(عج) تحقّق مى يابد.
آیت الله صافی(ره) برای این قدرت منابع متعددی را برمی شمارد؛ ایمان از مهمترین منابع قدرت متعالی است. بحث آیت الله صافی در این زمینه کاملاً صبغه سیاسی و اجتماعی دارد. ایشان میان قوت ایمان و افزایش قدرت سیاسی و مقاومت در میدان نبرد و ضعف ایمان و شکست و ذلت رابطه برقرار میکند و مینویسد: «بىايمانى صفت استقامت و ضبط نفس و شهامت او را مىكشد. انسان را نسبت به مخلوق ضعيف، متملق مىسازد تا براى خوشامد اشخاص چاپلوسى كند و از اداى تكليف خوددارى نمايد. ضعف ايمان، قدرت را از انسان سلب كرده و او را تحت نفوذ و مرعوبيت از قدرتهاى موهوم و اعتبارات ظاهري، خوار و زبون مىسازد. ايمان نيرويى است كه انسان را توانا و قوى الاراده مىسازد».
ایشان با استناد به احادیثی به گردن نداشتن بیعت را از جمله دلائل غیبت کبرای امام زمان(عج) برمیشمرد و مینویسد: امام دوازدهم(عج) کاملترین مظاهر اسم السلطان، الغالب و الحاكم است و تا زمان ظهور ظل و ذیل هیچ قدرتی غیر از قدرت خدا قرار ندارد؛ بلکه اصولاً یکی از نشانه های مهدی آخرالزمان(عج) این است که بیعت هيچ حكومتی بر ذمه او نیست و مانند پدران بزرگوارش ناچار نمىشود از راه تقيه با سياستمداران وقت بيعت کند
حضور امام غایب(عج) دارای فوایدی است که بر اساس تحلیل آیت الله صافی با اعمال قدرت امام(ع) همراه است ... امام(ع) با حضور خویش اقداماتی حیاتی انجام میدهد که گرچه ممکن است ما دقیقاً متوجه آنها و سازوکارشان نشویم اما طبق احادیث، این امری مسلًم است که نشان دهنده تأثیرگذاری اساسی امام(ع) است.
فایده دیگری که آیت الله صافی برای غیبت امام ذکر میکند کاملاً جنبه سیاسی و اجتماعی دارد. ایشان مینویسد بر امام(عج) واجب نيست كه شخصاً و بدون واسطه در امور دخالت کند، بلكه مىتواند به ديگران به صورت خصوصی يا عمومی برای انجام کارها مأموریت دهد. به دیگر سخن همانطور كه امير المؤمنين و ائمه عليهم السّلام از طرف خود در شهرهائى كه حاضر نبودند، ديگران را منصوب مىفرمودند، امام(ع) هم در زمان غيبت صغرى كسانى را به مقام نيابت خاصه نصب فرمود و در غيبت كبرى به طور عموم، فقها و علماى عادل را كه دانا به احكام هستند، براى اجراى سياسات و حفظ مصالح عالى اسلامى نصب و تعيين كرده كه مرجع امور خلق و باشند. بنابراین فقها در عصر غيبت به نيابت از آن حضرت(ع) داراى ولايت هستند.
مرحوم آیت الله صافی مینویسد بر حسب روايات، وقتى حضرت صاحبالامر(ع) ظهور مىفرمایند، نخست سيصد و سيزده نفر از خواص اصحاب آن حضرت(عج) در مكه معظمه خدمتش حاضر مىگردند و وقتى عده اصحاب به ده هزار نفر رسيد از مكه خارج مىشوند. روشن است که پیوسته بر این جمعیت افزوده میشود بنابراین سیصد و سیزده عدد ثابت یاران حضرت از ابتدا تا انتهای کار نیست. راجع به غلبه آن حضرت(عج) و تشکیل حكومت جهانى اسلام هم ایشان معتقد است ممكن است به طور اعجاز انجام يابد و ممكن هم هست با فراهم شدن امکانات و اسباب ظاهرى و یا با ترکیبی از هر دو انجام شود، چنانكه پيشرفت و غلبه پيغمبر(ص) به هر دو شکل بود.
آیت الله صافی از لحاظ اسباب و علل ظاهرى هم تشكيل حكومت الهى مهدوی را ممكن و عملى میداند. به باور وی آن حضرت(عج) زمانی ظهور مىكند كه اوضاع و احوال اجتماعى و اخلاقى و سياسى كاملًا مساعد باشد. در آن زمان بشریت از مدنيّت معنوى و اخلاقى محروم، و دشمنى و كينه و ظلم و تجاوز، همه را نسبت به يكديگر بدبين و از هم جدا ساخته و وحدت، همفكرى و همكارى، بهكلى رخت بر بسته و انسانها از اينكه كسى بتواند بدون مدد غيبى جامعه را رهبرى كند، مأيوس مى شوند.
نتیجه آنکه آیت الله صافی از اهداف متعالی قدرت نظام سیاسی مهدوی را بر محورتوحید، عدل، امنیت، سلامت، رفاه و آرامش و آسایش بشر تبیین میکند که در کنار سایر مباحث نشان از آن دارد که قدرت متعالی مهدوی سراسر خیر و برکت برای بشریت است و اینگونه نیست که قدرت متعالی توحیدی بی نظیر و فراگیر مهدوی در پایان تاریخ به فسادی منجر شود.
منبع:به نقل از خبرگزاری شبستان
تاریخ خبر: 1401/9/14 دوشنبهتعداد بازدید کل: 155 تعداد بازدید امروز: 1