پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی-پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی/مهدویت و فرجام متعالی تاریخ از منظر شهید مطهری(ره)

مهدویت:

مهدویت و فرجام متعالی تاریخ از منظر شهید مطهری(ره)

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی حجت الاسلام محمود ملکی راد عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در باره مهدویت و فرجام متعالی تاریخ از منظر شهید مطهری(ره) عنوان کرد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مهدویت و فرجام متعالی تاریخ است گفت :معنا داشتن تاریخ در سایه اعتقاد به منجی آخرالزمان، یکی از دلایل عقلی بر اندیشه منجی موعود و مهدویت است. بر اساس «فلسفه تاریخ» روند طولانى مدت تاريخ، داراى هدف، غايت و معناى مشخصى است که تحقّق جامعه موعود الهى که بشریت به اوج سعادت و كمال مادى و معنوى خود خواهد رسید محقق می‌شود. در حقیقت ظهور «منجى موعود»، سرمنزل متعالى و متكامل تاريخ بشرى است. بر این اساس توجه به معناداشتن تاريخ و ترسیم هدفمندی برای آن، در فكر و ذهن بشریت سايه انداخته و او را متوجّه فرجام متعالى تاريخ ساخته است. فلسفه تاریخ مبتنی بر باور به منجی موعود (مهدویت) فرجام متعالی را برای بشریت ترسیم می‌کند و به میل فطری کمال‌خواهی انسان پاسخ درخوری می‌دهد که بر اساس آن زمانی فرا می‌رسد که در آن زمان بشریت به تکامل لازم خود خواهد رسید. وجود چنین میل و گرایشی در انسان بیانگر آن است‌که این میل را خداوند از روی حکمت و مصلحت در او قرار داده و هرگز عبث و لغو نیست. از طرفی بر اثر مزاحمت ظالمان و زورگویان تا امروز بشر نتوانسته به کمال لایق خود برسد. پس لازم است روزی فرا برسد تا به این خواست فطری بشر پاسخ داده شود و آن روز با ظهور منجی موعود(امام مهدی(علیه السلام) محقق خواهد شد. شهید مطهری(ره) با توجه به این مطلب یادآور می‌شود:
حجت الاسلام محمود ملکی راد عنوان کرد:«انسان هنوز دوره جوانى و ناپختگى را طى مى‏كند و خشم و شهوت بر او و عقل او حاكم است. انسان بالفطره در راه تكامل فكرى و اخلاقى و معنوى پيش مى‏رود». در نتیجه «... زندگى بشر در آينده به عالي‌ترين و كامل‌ترين زندگي‌ها منتهى می‌شود. از جمله آثارى كه در آن وجود خواهد داشت، آشتى انسان و طبيعت است و آن اين است كه زمين تمام معادن خود را در اختيار انسان قرار مى‏دهد، آسمان تمام بركات خود را در اختيار انسان قرار مى‏دهد و همه اينها خود، تكامل تاريخ است».
ملکی عنوان کرد: بنابراین، این مطلب ما را به ضرورت آمدن نجات‌بخش و رسيدن انسان به عدالت و سعادت و كمال مطلوب خود در آخرالزمان نويد مي‎دهد. بر این اساس لازم است روزی فرا برسد تا بدون هیچ مزاحمتی زمینه‌های تحقق کمال در انسان فراهم آید. در اندیشه اسلامی از چنین روزی به عصر ظهور امام مهدی(علیه السلام) یاد شده است. زیرا با آمدن او نوید داده شده زمینه‌های مختلف عقلانی و فکری و علمی برای بشر فراهم می‌آید و در نتیجه بشریت به سطح قابل قبولی از فرهیختگی و کمال می‌رسد. در روایات مرتبط با عصر ظهور به این نکته اشاره و کمال عقلانی و فرهیختگی بشریت یکی از ویژگی‌های آن عصر دانسته شده است. پس معنادارى تاريخ و كشف غايت و هدف آن، مى‏تواند منشأ توجّه انسان‌ها به ظهور مصلح و منجی موعود(امام مهدی علیه السلام) باشد.
حجت الاسلام محمود ملکی راد مهدویت و فرجام متعالی تاریخ از منظر شهید مطهری(ره)فرمودند: شهید مطهری(ره) در این خصوص یادآور می‌شود: «تاريخ مانند خود طبيعت به حكم سرشت خود متحول و متكامل است. حركت به سوى كمال لازمه ذات اجزای طبيعت و از آن جمله تاريخ است. تحول و تكامل تاريخ تنها جنبه فنى و تكنيكى ابزارى و آنچه به آن «تمدن» نام مى‏دهند، ندارد. بلکه گسترده و همه‏جانبه است؛ همه شئون معنوى و فرهنگى انسان را دربر مى‏گيرد و در جهت آزادى انسان از وابستگي‌هاى محيطى و اجتماعى است. انسان در اثر همه‏جانبه بودن تكاملش، تدريجاً از وابستگى‏اش به محيط طبيعى و اجتماعى كاسته و به نوعى وارستگى كه مساوى است با وابستگى به عقيده و ايمان و ايدئولوژى، افزوده است و در آينده به آزادى كامل معنوى يعنى وابستگى كامل به عقيده و ايمان و مسلك و ايدئولوژى خواهد رسيد. انسان تدريجاً از لحاظ ارزش‌هاى انسانى به مراحل كمال خود، يعنى به مرحله انسان ايده‏آل و جامعه ايده‏آل نزديك‌تر می‌شود تا آنجا كه در نهايت امر حكومت عدالت يعنى حكومت كامل ارزش‌هاى انسانى‌كه در تعبيرات اسلامى از آن به «حكومت مهدى» تعبير شده است، مستقر خواهد شد و از حكومت نيروهاى باطل و حيوان مآبانه و خودخواهانه و خودگرايانه اثرى نخواهد بود. آرمان قيام و انقلاب مهدى (علیه‌السلام) يك فلسفه بزرگ اجتماعى اسلامى است. اين آرمان بزرگ، گذشته از اينكه الهام‌بخش ايده و راهگشا به سوى آينده است، آيينه بسيار مناسبى است براى شناخت آرمان‌هاى اسلامى».
از منظر شهید مطهری(ره) با ظهور امام مهدی(علیه السلام) تاریخ معنی و مفهوم پیدا می‌کند و متعالی می‌شود و هدفمندی برای آن قابل ترسیم خواهد بود. «مسئله مهدويّت در اسلام- و بالاخص در تشيّع- يك فلسفه بزرگ است، اعتقاد به ظهور منجى است، نه در شعاع زندگى يك قوم و يك ملّت و يا يك منطقه و يا يك نژاد بلكه در شعاع زندگى بشریت (است). مربوط به اين نيست كه يك منجى بيايد و مثلاً شيعه را يا ايران را يا آسيا را يا مسلمانان جهان را نجات دهد، مربوط به اين است كه يك منجى و مصلح ظهور كند و تمام اوضاع زندگى بشر را در عالم دگرگون كند و در جهت صلاح و سعادت بشر تغيير بدهد». در واقع « مسئله‏اى كه اكنون همه اديان راجع به حضرت حجت «منجی» پيش‌بينى مى‏كنند كه عدل كامل، صلح كامل، رفاه كامل، سلامت كامل و امنيت كامل برقرار خواهد شد، همان پيش‌بينى تكامل تاريخ و تكامل بشريت است؛ يعنى زندگى بشر در آينده منتهى می‌شود به عالي‌ترين و كامل‌ترين زندگي‌ها كه از جمله آثارى كه در آن هست، آشتى انسان و طبيعت است و آن اين است كه زمين تمام معادن خود را در اختيار انسان قرار مى‏دهد، آسمان تمام بركات خود را در اختيار انسان قرار مى‏دهد و همه اينها خود، تكامل تاريخ است».
و در نتیجه از منظر شهید مطهری(ره) «-اعتقاد به مهدویت- يك فلسفه بزرگ جهانى است، چون اسلام يك دين جهانى است، چون تشيع به معنى واقعى‏اش يك امر جهانى است. اين را ما بايد به صورت يك فلسفه بزرگ جهانى تلقى كنيم.

منبع:

تاریخ خبر: 1401/2/12 دوشنبه

تعداد بازدید کل: 165 تعداد بازدید امروز: 3


امتیاز دهی

نسخه قابل چاپ

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم می باشد.