پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی-پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی/ راه تغییر مقدرات و رسیدن به «احسن الحال

راه تغییر مقدرات

راه تغییر مقدرات و رسیدن به «احسن الحال » در شب قدر

حجت الاسلام خدامراد سلیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه ما معتقدیم خداوند تبارک در هر دوره ای حجتی را به عنوان واسطه فیض خود نسبت به مخلوقات برگزیده است، اظهار کرد: در هر دوره ای پیامبری این مسئولیت را بر عهده گرفته است تا نهایتا این سلسله به پیامبر خاتم حضرت رسول(ص) رسید.
وی ادامه داد: البته زمین بعد از پیامبر اکرم(ص) خالی از حجت نخواهد بود، روایات فراوانی داریم که اثبات می کند علاوه بر اینکه باید حجت روی زمین باشد، برای شئون این حجت نیز مواردی را ذکر کرده است. ما به عنوان پیروان مکتب اهل بیت(ع) بر این باور راسخ هستیم که خداوند از میان انسان ها افرادی را بر گزیده که از آنها به عنوان امام و پیشوا یاد می کنیم. قطعا گزینش این افراد فقط و فقط در اراده و اختیار پروردگار متعال است، چنانچه خداوند در آیه 124 سوره مبارکه بقره می فرماید: «إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّیَّتِی قَالَ لَا یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ؛ من تو را پیشواى مردم قرار دادم ابراهیم پرسید از دودمانم چطور فرمود: پیمان من به بیدادگران نمى ‏رسد».
سلیمیان تصریح کرد: البته این گزینش نیاز به گزارش دارد که معتقد هستیم پیامبر(ص) گزارش این گزینش را به مردم دادند که قرآن از آن ایگونه حکایت کرده است: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ؛ اى پیامبر آنچه از جانب پروردگارت به سوى تو نازل شده ابلاغ کن و اگر نکنى پیامش را نرسانده‏ اى و خدا تو را از گزند مردم نگاه مى دارد آرى خدا گروه کافران را هدایت نمى ‏کند».
وی بیان کرد: این گزارش زمانی تکمیل می شود که مردم بپذیرند و در واقع پذیرش مردم مقبولیت به این انتخاب خداوند و گزارش رسول گرامی(ص) را نشان می دهد البته عدم پذیرش مردم هیچ خللی در مشروعیت این مقام و جایگاه ندارد ولی زمانی که مردم بپذیرند در واقع این هدف پروردگار در اینکه انسانی به عنوان حجت و به عنوان امام و پیشوای انسان ها قرار گیرد، تحقق عینی و بیرونی می یابد.
این پژوهشگر مهدوی با بیان اینکه معتقدیم امام(ع) در نظام آفرینش به عنوان حجت الهی شأن و جایگاه ویژه ای دارد، تاکید کرد: در روایات، ادعیه و زیارات فرازهای فراوانی به شئون امام(عج) در هستی و آفرینش اشاره کرده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اظهار کرد: بخشی از این شئون مربوط به نظام تکوین و هستی است، مواردی که گفته شده خداوند به برکت آنها به انسان ها روزی می دهد و نیز تعبیرهایی که شنیده ایم بر این مبنا که خداوند متعال نظام آفرینش را هم در حدوث و هم در بقا وابسته به وجود چنین انسان هایی قرار داده است. در روایت داریم که اگر اینان نبودند خداوند آفرینش را ایجاد نمی کرد.
سلیمیان تاکید کرد: در نظام تکوین اعتقادمان بر این است که ائمه(ع) انسان هایی هستند که واسطه فیض الهی به موجودات اند. یعنی خدا به عنوان فیاض مطلق به واسطه حجت های خودش فیض وجود را به موجودات می دهد و این فیض را استمرار می بخشد. در روایات داریم اگر حجت الهی روی زمین نبود هر آیینه زمین موجودات را در خود می بلعید.
وی در ادامه به شأن تشریعی امام اشاره کرد و گفت: معتقدیم در دوره ای پس از پیامبری پیامبران الهی و پیامبری حضرت رسول(ص) این پیشوایان معصوم(ع) هستند که شئونات شرعی انسان ها را به طور مستقیم عهده دار می شوند و ما در نیازهای خودمان به مباحث شرعی قطعا باید سراغ آنها برویم که در محل خودش در مباحث کلامی به صورت مفصل مطرح شده است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به ارتباط میان مقدرات لیالی قدر با حضرت حجت(عج) اظهار کرد: از این مقدمه که پیشتر به آن اشاره داشتم به روشنی به دست می آید که خداوند برای انسان ها و بلکه برای نظام آفرینش تقدیراتی را مقدر می کند. قطعا این تقدیرات با توجه به آنچه که در روایات ما هست برای یک واسطه فیضی باید مشخص شود، حتما توجه به سوره مبارکه «قدر» و تبیین ها و روایاتی که ذیل آن وجود دارد برای تکمیل این بحث لازم است.
وی گفت: در سوره مبارکه قدر می خوانیم خداوند در شب قدر فرشتگان را تا صبح بر زمین نازل می کند.امام معصوم(ع) به ما متذکر شده اند که از مخالفان بپرسیم که نزول فرشتگان همراه با روح (جبرئیل) بر چه کسی است. بعد از پیامبر(ص) این حجت بر پیشوایانی است که جانشین پیامبر(ص) هستند.
سلیمیان تاکید کرد: ارتباط میان مقدرات الهی و حضرت حجت به طور روشن در تقدیراتی است که خداوند برای تک تک انسان ها و بلکه برای نظام آفرینش رقم زده است. حضرت حجت(عج) علاوه بر اینکه واسطه فیض وجودی است، واسطه فیض بقایی هم هست یعنی در بقای موجودات و انسان ها واسطه فیض است.
وی تصریح کرد: انسان در یک سال واسطه فیض بقایی هم وجود دارد یعنی در بقای موجودات و انسان ها واسطه فیض است، انسان ها در یکسال پیش رو تغییرات متعددی را در زندگی شان می بینند. ممکن است برخی از دنیا بروند در حالی که برخی در همان سال متولد می شوند. عده ای از اوج عزت به ذلت و عده ای از اوج ذلت به عزت می رسند. این تحولات قطعا در علم و اراده الهی وجود دارد ولی اگر بخواهد وارد عالم وجود و هستی که قابل حس برای انسان است، بشود وارد بر قلب حجت الهی می شود. حجت الهی از این تحولات آگاه و امضایش بر تحقق این پدیده ها اتفاق می افتد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: البته این به معنای جبر نیست یعنی به این معنا نیست که خود فرد اختیاری در تغییر آن ندارد. خداوند و به انسان اختیار داده است و می داند که هر فردی می تواند با انتخاب خودش این تغییرات را متحول کند.
وی با بیان اینکه امام زمان(عج) در دو عرصه تکوین و تشریع واسطه فیض الهی است، افزود: وساطت فیض الهی بر اساس آیات و برخی روایات در شب قدر است که رقم می خورد. قلب مبارک حضرت حجت(عج) ظرف تقدیرات الهی است که در آن شب مقدر می شود و به اطلاع و آگاهی حضرت(عج) رسانده می شود.
سلیمیان با اشاره به اعمالی که سفارش شده است در لیالی قدر انجام شود، تصریح کرد: شاید این شب زنده داری ها در شب های قدر سبب شود آن مقدراتی که گاهی بر مراد ما هم نخواهد بود به لحاظ اینکه در این ایام به خداوند متوسل شده ایم تغییر کند. «احسن الحال» که در دعای تحویل سال می گوییم اصل اش می تواند مربوط به شب قدر باشد. یعنی یا مقلب القلوب را در لحظاتی که فرشتگان الهی بر قلب نازنین امام عصر(عج) نازل می شوند یادآوری کنیم و بگوییم ای کسی که امور در دست توست حول حالنا الی احسن الحال!
سلیمیان اظهار کرد: در این لیالی مقدس به خداوند بگوییم اگر در سال آینده مقدرات ما مطلوب نیست خدایا به خوبی و خیر و نیکی مبدل کن. لذا فلسفه احیای شب های قدر این می تواند باشد که ما اراده و مشیت الهی و آنچه که برایمان مقدر کرده است را دریافت کنیم و از خداوند بخواهیم که اگر خوشایند نیست آن را تغییر دهد. حضرت حجت(عج) در آن زمان مقدرات الهی را در رابطه با تک تک انسان ها و خاصه شیعیان ملاحظه می کنند.
وی با اشاره به تاثیر رضایت حضرت حجت(عج) از شیعیان در تعیین این مقدرات در لیالی قدر گفت: این نکته بسیار مهمی است که اگر کسی واسطه و حد فاصل و رابط میان دو عرصه باشد، قطعا ناخرسندی او می توانند سبب اتفاقاتی شود کمااینکه خشنودی او منشا برکاتی است. بنابراین،‌اگر رضایت خاطر حضرت حجت(عج) را فراهم کنیم او به عنوان شفیع و واسطه فیض الهی می تواند نقش مهمی حتی در تغییر مقدرات الهی باشد.
سلیمیان افزود: فراموش نکنیم از اعتقادات مهم ما شیعیان توسل و شفاعت است، لزوما شفاعت در جهان دیگر اتفاق نمی افتد، بخشی از آن شفاعت می تواند در شب های قدر اتفاق بیفتد. یعنی حضرت حجت(عج) را شفیع بین خودمان و خداوند قرار دهیم که خدایا اگر این شایستگی را نداشتیم که مقدرات ما در سال پیش رو خیر باشد به واسطه حضرت حجت(عج) بر ما ببخش و مقدرات خیر بر ما مقدر کن.
وی ادامه داد: قطعا اگر رضایت خاطر حضرت حجت(عج) حاصل شود می تواند مقدرات الهی را تغییر دهد. ضمن اینکه ما نیز باید تلاش خودمان را بکنیم چراکه انسان اختیار دارد و می تواند با رفتارش خیرات و برکات را از خداوند طلب کند. خداوند در قرآن می فرماید: «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ؛ و کسانى که در راه ما کوشیده‏ اند به یقین راه ‏هاى خود را بر آنان مى ‏نماییم و در حقیقت ‏خدا با نیکوکاران است». در این آیه اشاره می شود که اگر در مسیر رضایت خداوند گام برداریم خداوند بر آنها خشنود می شود و با آنان است.
سلیمیان در بخش دیگری از مباحث خود با بیان اینکه رضایت حضرت حجت(عج) یعنی رضایت خدا و رضایت خدا یعنی رضایت حضرت حجت(عج)، گفت: چنانچه بتوانیم حضرت حجت(عج) را از خودمان راضی کنیم، توسل به حضرتش می تواند بسیاری از مقدرات که به دلیل رفتار نادرست ما در سال پیش رو برایمان اتفاق می افتد، تغییر کند. اگر بتوانیم خشنودی حضرت(عج) که همان خشنودی خداوند است را فراهم کنیم حضرت(عج) هم در پس این خشنودی برای ما خیر می خواهند.
وی گفت: اینگونه نیست که آنچه مقدر شد حتما اتفاق بیفتد. بخشی از آن مقدرات وقتی وارد لوح محفوظ شد قابل تغییر نیست ولی بخش اعظم آن در لوح محو اثبات است. ما می توانیم با ایجاد رضایت در قلب عالم امکان حضرت حجت(عج)، رضایت پروردگار را کسب کرده و بخشی از مقدرات احیانا نامطلوب در سال پیش رو که در لوح محو و اثبات است را به خواست خداوند و عمل نیک خود تغییر دهیم.
«إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئات ‏ِ»
سلیمیان تصریح کرد: در روایات آمده اگر کسی کار نیک انجام دهد و از گذشته و کارهای نادرستی که انجام داده فاصله گرفته و توبه کند، خداوند گذشته او را می بخشد، این که گفته می شود «إِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئات ‏ِ» به این معناست که با کارهای نیک رضایت خدا را جلب کنیم.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگی اسلامی در بخش دیگری از مباحث خود گفت: با توجه به اینکه ما در سخت ترین مرحله های حیات بشری که از آن به عنوان آخرالزمان یاد می کنند قرار گرفته ایم، باید در حفظ ایمان خود بکوشیم. حفظ ایمان در این دوران بسیار دشوارتر نسبت به دوره های گذشته است ولی اگر بر حفظ ایمان خود مبادرت ورزیم خداوند پاداش ما را خواهد داد.

منبع:بخش مهدیت ـ شبستان

تاریخ خبر: 1396/3/27 شنبه

تعداد بازدید کل: 41 تعداد بازدید امروز: 1


امتیاز دهی

نسخه قابل چاپ

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم می باشد.