پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی-پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی/شباهت های بقیه الله (عج) به حضرت زهرا(س)

شباهت ها

شباهت های بقیه الله (عج) به حضرت زهرا(س)

در رابطه با همانندی های میان حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدی(عج) و ارتباط میان آن دو بزرگوار، روایات تصریحاتی دارند. حضرت زهرا سلام الله علیها نور اهل آسمان است. پیامبر اسلام صل الله علیه وآله در بخشی از یک حدیث طولانی و زیبا فرمودند: «ثم أظلمت المشارق و المغارب، فشکت الملائکة إلی الله تعالی أنْ یکشف عنهم تلک الظلمة. فتکلم الله جلّ جلالُه کلمةً فخلق منها روحا ثُمّ تکلَّم بکلمةٍ فخلق من تلک الکلمة نورا، فأضاءت النور إلی تلک الروح و أقامها مقامَ العرش فزهرت المشارق و المغارب فهی فاطمة الزهراء و لذالک سمیت الزهراء لأنَّ نورها زهرت به السماوات (1

به گزارش خبرنگار ایسکا در رابطه با همانندی های میان حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدی(عج) و ارتباط میان آن دو بزرگوار، روایات تصریحاتی دارند.
حضرت زهرا سلام الله علیها نور اهل آسمان است. پیامبر اسلام صل الله علیه وآله در بخشی از یک حدیث طولانی و زیبا فرمودند: «ثم أظلمت المشارق و المغارب، فشکت الملائکة إلی الله تعالی أنْ یکشف عنهم تلک الظلمة. فتکلم الله جلّ جلالُه کلمةً فخلق منها روحا ثُمّ تکلَّم بکلمةٍ فخلق من تلک الکلمة نورا، فأضاءت النور إلی تلک الروح و أقامها مقامَ العرش فزهرت المشارق و المغارب فهی فاطمة الزهراء و لذالک سمیت الزهراء لأنَّ نورها زهرت به السماوات      (¹⁾
حضرت مهدی عجل الله فرجه نور اهل زمین است. مفضل بن عمر می گوید: «از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمودند: «ربّ الأرض» در آیه «وأشرقت الأرض بنور ربّها⁽²⁾ » منظور از امام الارض، امام زمین است. پرسیدم: وقتی حضرت(عج) خروج کند چه می شود؟ فرمودند: «در آن روز، مردم از نور خورشید و ماه، بی نیاز می شوند و به نور امام اکتفا می کنند.⁽³⁾
دلیل این مطلب، روایتی است که باز خود مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود:ند «إذا قائمنا قام، أشرقت الأرض بنور ربّها و استغنی العباد عن ضوء الشمس و ذهبت الظلمه(۴) چون قائم ما قیام کند زمین به نور پروردگار روشن شود و مردمان از خورشید بی نیاز می شوند و ظلمت به طور کلی از بین می رود.»
حضرت زهرا سلام الله علیها خیرة الأحرار و سیدة النساء، مادر حضرت مهدی عجل الله فرجه خیرة الإماء
جابر جعفی می گوید: از امام باقر علیه السلام شنیدم که فرمودند: کسی به امیرالمؤمنین علیه السلام عرض کرد: اسم مهدی علیه السلام چیست؟ حضرت(ع) فرمودند: «رسول خدا صل الله علیه وآله از من تعهّد گرفت که نام او را بیان نکنم تا خداوند، به او، اجازه قیام بدهد.»
او گفت: پس اوصاف او را بگو. حضرت(ع) فرمودند: «او، جوانی است میانه، صورتش بسیار زیبا، با موهای زیبایی که بر شانه هایش می رسد و نور صورتش بر سیاهی محاسن و موهای سرش غلبه دارد» آن گاه حضرت(ع) فرمود: «پدرم فدای فرزند بهترین کنیزان⁽⁶⁾».
عبدالرحیم قیصر می گوید به امام باقر علیه السلام عرض کردم: «این جمله امیرمؤمنان: "بأبی ابن خیرة الإماء" آیا منظور، فاطمه است؟» حضرت(ع) فرمود: «همانا فاطمه بهترین و برگزیده زنان آزاده است⁽⁷⁾ . یخفی علی الناس ولادته ⁸⁾ آن، فرزند سرور کنیزان است که تولدش بر مردم مخفی می ماند.»
امام صادق علیه اسلام با معرفی حضرت مهدی عجل الله فرجه می فرمایند: «هو الخامس من ولد ابنی موسی ذالک ابن سیدة الإماء....⁽⁹⁾او، پنجمین امام پس از پسرم موسی کاظم است. او، فرزند سرور کنیزان است.»
بنابرآن چه گفتیم، حضرت زهرا سلام الله علیها خیرة الأحرار و حضرت نرجس خاتون خیرة الإماء و سیدة الإماء است.
هر دو شفیع مؤمنان در قیامتند
حضرت زهرا سلام الله علیها شفیع روز قیامت است؛ روایات دلالت کننده بر مقام شفاعت زهرا سلام الله علیها متعدد هستند⁽¹²⁾. در این جا، به برخی از آن ها اشاره می شود.
پیامبر اکرم صل الله علیه وآله فرمودند :«ای فاطمه! بشارت باد بر تو! نزد خداوند مقام محمودی داری. در آن مقام، برای دوستداران و شیعیان خودت، شفاعت می کنی و شفاعت تو پذیرفته می شود.⁽¹³⁾^»
بلال بن حمامة می گوید: «یک روز پیامبر صل الله علیه وآله بر ما وارد شد در حالی که نور صورتش مثل ماه درخشان و خوش حال بود. عبدالرحمان بن عوف عرض کرد: «ای رسول خدا! این نور چیست!؟» فرمود: «از طرف خداوند، بشارتی در مورد برادرم و پسر عمویم (علی) و دخترم آمد که به واسطه آن دو، مردان و زنان امّتم از آتش جهنم نجات پیدا می کنند ⁽¹⁴⁾^»
حضرت مهدی عجل الله فرجه هم شفیع روز قیامت است: در حدیثی، امیرمومنان علی علیه السلام و جابر بن عبدالله انصاری از رسول خداصل الله علیه وآله نقل می کنند که حضرت مقامات ائمه علیهم السلام را در روز قیامت بیان فرمود. مقام حضرت مهدی عجل الله فرجه را این گونه بیان می فرمایند: «امام مهدی عجل الله تعالی فرجه، شفیع مؤمنان در روز قیامت است؛ چرا که اذن شفاعت، از طرف خداوند داده نمی شود مگر به کسی که خداوند بخواهد و به آن راضی باشد.⁽¹⁶⁾^»
مظلومیت حضرت زهرا سلام الله علیها و حضرت مهدی علیه السلام
ستمدیدگی حضرت زهراسلام الله علیها را در زیارت آن حضرت(س) می خوانیم: «السلام علیک أیتها المعصومة المظلومة⁽¹⁷⁾؛ سلام بر تو ای پاک ستمدیده» و«اللهم صل... و صلّ علی البتول....المظلومة المقهورة»⁽¹⁸⁾.
امیرالمومنین علی علیه السلام در ترسیم مظلومیّت همسرشان می فرمایند: «إنَّ فاطمة بنت رسول الله صل الله علیه وآله لم تزل مظلومة، من حقها ممنوعة....⁽¹⁹⁾ فاطمه، دختر پیامبر همواره ستم دیده بوده و از حق خود محروم شد«.
حضرت حجت(عج) نیز ستمدیده است: امیر مؤمنان علی علیه السلام در ترسیم مظلومیت و غربت فرزندش مهدی عجل الله فرجه می فرماید: «صاحب هذا الأمر الشریدُ الطریدُ الفریدُ الوحید⁽²⁰⁾؛ صاحب این امر، همان رانده شده دور شده یگانه و تنها است» در حدیث دیگری حضرت علی علیه السلام تصریح می کند به این که او غریب است: سیأتی الله بقوم یُحِبُّهُم و یُحِبُّونَهُ و یَملِکُ مَن هو بینهم غریب²⁾) کسی که در میان آنان غریب است، بر آنان حکومت می کند.
امام کاظم علیه السلام می فرماید: «هو الطرید الوحید الغریب⁽²²⁾؛ او، همان رانده شده یکه و تنهای غریب است».
علاقه پیامبر(ص) به حضرت زهرا و حضرت مهدی سلام الله علیهما
علاقه و محبّت رسول خدا صل الله علیه وآله به حضرت زهرا سلام الله علیها را در این نوشتار نمی توان بیان کرد و فقط به ذکر چند روایت بسنده می کنیم:
حضرت رسول اکرم صل الله علیه وآله در حدیثی، خطاب به امیرمؤمنان علیه السلام فرمودند: «سفارش هایی به دخترم فاطمه کردم و به او گفتم آن ها را به شما بگوید. آن ها را حتمی بدان؛ چرا که او شدیدا راستگوست».
سپس پیامبر صل الله علیه وآله او را به نزدیک خود خواند و سر او را بوسید و فرمود: «ای فاطمه! پدرت، فدای تو باد»!⁽²⁸⁾
در حدیث دیگر فرمودند: «پدر و مادرم فدای تو باد»(۲۹
پیامبر خدا صل الله علیه وآله با معرفی حضرت مهدی عجل الله فرجه می فرمایند: «بأَبی و أُمّی سَمِیِّی و شبیهی و شبیهِ موسی بن عمران، علیه جُیُوبُ النُّورِ یَتَوقَّدُ من شُعاعِ القُدسِ«.⁽³¹⁾
و در حدیثی دیگر می فرمایند: «طوبی لمَنْ لقیه و طوبی لمَنْ أحبّه و طوبی لمَنْ قائل به.⁽³³⁾ خوشا به حال کسی که به او معتقد باشد»
آن قدر او محبوب پیامبر صل الله علیه وآله است که در دعای عهد بعد از دعاهای متعدد برای وجود مقدس او و برای فرجش، می خوانیم: «اللّهُمَّ و سُرَّ نبیَّکَ محمّداً بِرُؤیَتِه⁽³⁴⁾؛ خدایا! خوشحال کن پیامبرت محمد را به واسطه دیدار وجود مقدس حضرت مهدی».
پی نوشت ها:
۱- بحار الانوار، ج 40، ص 44؛ فاطمة الزهراء بهجة قلب المصطفی صل الله علیه وآله، ص 177.
۲- زمر: 69. (زمین (در آن روز) به نور پروردگارش روشن می شود
۳- تفسیر نورالثقلین، ذیل آیه، ح 121. (محدث نوری (ره) چند روایت از تفسیر علی بن ابراهیم و ارشاد مفید و غیبت طوسی و کمال الدین صدوق و کفایة الاثر شیخ خرّاز و غیبت فضل بن شاذان نقل می کند و می گوید به قرینه حدیث اول، معلوم می شود مراد، نور ظاهری است وگرنه ممکن است گفته شود مراد نور معنوی است که نور علم و حکمت و عدل باشد؛ نجم الثاقب، جمکران، خصلت بیست و نهم، ص 168)
۴- البته ممکن است این روایت، یک تفسیر باطنی هم داشته باشد که تمام ظلمت ها می رود حتّی ظلمت های نورانی یا پیشرفت های علمی می شود که به نور خورشید و ماه نیاز نباشد. (باید تأمل کرد)
۵-شیخ طوسی، الغیبة، ح 484، ص 467؛ المحجة فیما نزل فی القائم عجل الله فرجه   ، ذیل آیه، ص 748؛ تفسیر نورالثقلین، ج 4، ذیل آیه، ح 122.
۶-همان، موسسه معارف اسلامی، ح 487، ص 470؛ کشف الغمة، ج 3، ص 263؛ عزیز آل یاسینعلیه السلام ، ص 48 (به نقل از مهدی منتظر در نهج البلاغه، ص 114)
۷- نعمانی، الغیبة، عربی، ص 151، و نشر صدوق، ص 323.
۸- منتخب الاثر، باب، أنّه ابن سیّد الإماء، (به نقل از کفایة الاثر و کمال الدین)
۹-همان، باب أنّه ابن سید الإماء، (به نقل از کمال الدین) ر.ک: معجم احادیث إلامام المهدیعجل الله فرجه   ، ج 3، ح 691، ص 165.
۱۰- امالی صدوق، مجلس 87، ح 947/1. بحارالانوار، ج 43، ص 25. فاطمة الزهراءسلام الله علیها بهجة قلب المصطفیصل الله علیه وآله، ص 129 به نقل از عامه و خاصه.
۱۱- کمال الدین، ب 42، ح 2؛ نجم الثاقب، ط جمکران، باب اول، ص 39؛ اثبات الوصیه، ص 249؛ تفسیر نورالثقلین، ج 5، ذیل سوره قدر، ح 19، ص 616.
۱۲- ر.ک: به بحارالانوار، ج 43، صص 62، 64 و 225 و ج 8، ص 53.
۱۳- فاطمة الزهراءسلام الله علیها بهجة قلب المصطفی صل الله علیه وآله، ص 743 (به نقل از کنزالفوائد، ح 1، ص 150)
۱۴- مقتل خوارزمی، چاپ انوارالهدی، ج 1، ح 25، ص 101.
۱۵- فاطمه الزهراءسلام الله علیها بهجة قلب المصطفیصل الله علیه وآله، ص 10 (به نقل از کشف الغمة، ج 1، ص 506)
۱۶- مناقب ابن شهر آشوب، چاپ دارالاضواء، ج 1، ص 355.
۱- سید بن طاووس، اقبال، عمل روز بیستم جمادی الاخرة؛ در مفاتیح الجنان: «السلام علیک أیتها المظلومة المغصوبة»
۱۸- همان، عمل روز بیستم جمادی الاخرة؛ مفاتیح الجنان، زیارت دوم حضرت زهراسلام الله علیها .
۱۹ - شیخ طوسی، امالی، ص 156، ضمن ح 258.
۲۰- معجم احادیث الامام المهدیعجل الله فرجه   ، ج 3، ح 595، ص 43.
۲۱- روزگار رهایی، ج 2، ص 608 (به نقل از ینابیع المودة، ج 3، ص 131)
۲۲- کمال الدین، باب 34.
۲۳- معجم أحادیث الإمام المهدیعجل الله فرجه   ، ج 3، ح 752، ص 229.
۲۴- همان، ج 3، ح 833، ص 297، و ح 1072، ص 500.
۲۵- همان، ج 4، ح 1098، ص 20؛ و کمال الدین، باب 58، ح 25.
۲۶- عنایات حضرت مهدیعجل الله فرجه  به علما و طلاب، ص 176، (پاورقی)
۲۷- همان (به نقل از: شیفتگان حضرت مهدیعجل الله فرجه   ، ج 3، ص 160)
۲۸- فاطمة الزهراء سلام الله علیها بهجة قلب المصطفی صل الله علیه وآله، ص 198، (به نقل از بحارالانوار، ج 22، ص 491)
۲۹-همان، ح 6، ص 109 (به نقل از احقاق الحق، ح 10، ص 185) و ر.ک: بحارالانوار، ج 36، ح 110، ص 288.
۳۰- مفاتیح الجنان، زیارت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها ، مقتل خوارزمی، ج 1، ح 21، ص 99.
۳۱-چهل حدیث پیرامون نور یزدان، ص 14 (به نقل از: کفایة الأثر، ص 159)
۳۲- نغمه های فاطمیه سلام الله علیها ، ص 24.
۳۳- با دعای ندبه در پگاه جمعه، ص 16 (به نقل از عیون أخبار الرضاعلیه السلام ، ج 1، ص 47؛ کمال الدین، ج 1، ص 268)
۳۴- مفاتیح الجنان، دعای عهد.

منبع:بخش مهدیت ـ شبستان

تاریخ خبر: 1395/11/23 شنبه

تعداد بازدید کل: 36 تعداد بازدید امروز: 1


امتیاز دهی

نسخه قابل چاپ

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

پربازدید‌ترین مطالب

مطالب مرتبط

تمام حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم می باشد.