به گزارش خبرنگار ایسکا حجت‌الاسلام والمسلمین خدامراد سلیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی درباره قطعی حوادث به نشانه های ظهورمردم را به مهدویت بدبین می کند گفت: وی افزود: زندگی بشر با گذر زمان به سمت و سوی فردیت بیشتر و دوری و انزوا از فضای اجتماعی در حال سوق یافتن است و همین دوری سبب شده تا کارکرد عناصر ایجاد اشتراک در میان جوامع بیشتر شود. این نقاط اشتراک در دین به نحوی گسترده‌تر و عمیق‌تر مطرح است.

سلیمیان با بیان اینکه در میان ادیان، اسلام بر پیوند مشترک میان مسلمین تأکید فراوانی داشته و جزء آموزه‌های مؤکد است، بیان کرد: علاوه بر مشترکات عام میان مسلمین مانند توحید و خدامحوری، نبوت و قرآن در مناسک عبادی مانند نماز نیز بر اقامه آن در جماعت تاکید فراوانی است.

عصاره مهدویت؛ تشکیل حکومت واحد جهانی

وی ادامه داد: تأکید فراوان اسلام بر نماز جماعت، تکرار روزانه ذکر «إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیَّاکَ نَسْتَعینُ»، که صیغه جمع است و دیگر موارد بر بعد اجتماعی و دوری از فردیتی که گرفتاری بشر امروز است، تاکید دارد؛ در قرآن کریم نیز مؤمنان، اخوه و برادر معرفی شده که مؤید این مسئله است.

این محقق مهدویت با بیان اینکه گذر زمان نیاز انسان را به عناصر پیونددهنده بیشتر نمایان می‌کند، اضافه کرد: مهدویت یکی از این آموزه‌هاست که با همه اختلافات میان بشریت، آموزه‌ای مشترک است؛ زیرا عصاره مهدویت، تشکیل حکومت واحد جهانی به رهبری فردی الهی است هرچند در ادیان و مذاهب نام‌های مختلفی دارد.

وی با بیان اینکه غرب امروز مدعی تشکیل حکومت واحد جهانی است و بنا دارد خود را سردمدار این حکومت قرار دهد بیان کرد: اسلام 1400 سال قبل تشکیل حکومت واحد جهانی بر مبنای عدل را پیشنهاد و ضروری دانسته و کارکرد مهدویت از این جهت امروز و بعد از چندین قرن تجربه بشری جدی‌تر و مؤثرتر است؛ به همین جهت هم شاهد سوءاستفاده‌های متعدد از مقوله مهدویت هستیم.

مهدویت عامل پیوند و همگرایی

سلیمیان با بیان اینکه مهدویت عامل انسجام، امید و پیوند جوامع به ویژه شیعه است، تصریح کرد: مهم‌ترین راهبرد دشمن در مواجهه با مسلمین و شیعه، تفرق و پراکندگی و شکنندگی است و مهدویت عامل پیوند، همگرایی، وحدت و جلوگیری‌کننده از این مسئله است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأکید بر اینکه غفلت از مهدویت عامل فروپاشی فرهنگی و توقف یک جامعه است در پاسخ به این سؤال که ممکن است فردی بر خلاف عقیده ما چندان کارکرد وجود امام زمان(عج) در دوره غیبت را هضم نکند و نتواند با برهان عقلی آن را باور کند؟ اظهار کرد: امام حجت، عضوی از مجموعه 14 معصوم(ع) است و کسانی که در این باور با ما مشترک هستند مشکل چندانی باقی نمی‌ماند اما در پاسخ به دیگران باید گفت که این آموزه تنها مختص شیعه نیست؛ در میان مسیحیت باور به بازگشت عیسی(ع) وجود دارد و برخی فرق و ادیان دیگر نیز باورهایی نزدیک به این مقوله دارند با این تفاوت که ما امام را حی و زنده می‌دانیم.

اثبات امامت در پرتو توحید

سلیمیان با بیان اینکه امام حجت خدا و مجرای فیض است بیان کرد: این قاعده عالم است که در روایات بیان شده هرچند برخی قائل به وجود امام نباشند و کارکرد امام در دوره غیبت را درک نکنند درست مانند وجود فرشتگان و نیروهای دیگر غیبی در عالم که دیده نشدن آن‌ها یا عدم درک کارکردشان به معنای بی‌کارکرد بودن نیست.

وی افزود: محرومیت امروز ما از وجود حضرت به سبب کوتاهی امت و بشریت است وگرنه وجود حضرت چه در غیبت و چه در ظهور مؤثر در نظام تکوین و تشریع است. البته تأثیرات ظهور قابل قیاس با دوره غیبت نیست.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه وجود حجت الهی و انسان کامل محور آفرینش است، اظهار کرد: غالب مخاطبان پرسش شما باور به تعبیر «بِوُجُودِهِ ثَبَتَتِ الْأَرْضُ وَ السَّمَاءُ» به واسطه وجود پرفیض آن حضرت هستند؛ هرچند برای فهم مخاطب درون دینی بیشتر غیبت حضرت بر پشت پرده بودن تشبیه شده است اما برای یک جوان غربی و ناآشنا ابتدا باید از مباحث کلامی و در رأس آن اثبات توحید استفاده کنیم.

وی بیان کرد: برای چنین افرادی ابتدا باید وجود خالقی حکیم، عالم و قدرتمند که آفرینش را با این نظم محیرالعقول خلق کرده اثبات شود و بعد از اثبات آن سراغ این مسئله برویم که خداوند برای اتمام حجت بر بشر از یکسو و از طرف دیگر برای تکمیل فیض خود بشری از جنس خود آنان را به عنوان رسل فرستاده است که از این طریق، نبوت هم اثبات می‌شود و امامت نیز مقوله‌ای در استمرار و ادامه نبوت است؛ لذا این افراد باید سه‌گام به عقب برگردند تا به باور امامت برسند.

سلیمیان تصریح کرد: امیرمؤمنان(ع) در این زمینه تعبیر زیبایی دارند و فرموده‌اند که اگر کسی حکومت الهی را نمی‌پذیرد، باید بگوییم که مردمان ناگزیر از حاکم هستند؛ خواه حاکم عادل و غیرالهی باشد و خواه فاجر و فاسق. البته فطرتاً انسان‌ها به دنبال حکومتی عادلانه هستند و آن را دوست دارند.

لزوم بررسی تخصصی روایات

سلیمیان به نشانه‌های ظهور و بحث تطبیقات هم اشاره و بیان کرد: نشانه‌های قیام امام بسیار گسترده و در عین حال پیچیده است و عمده اتفاقات و آسیب‌ها در مورد نشانه‌ها هم معطوف به عدم آگاهی به مبانی نشانه‌های ظهور است.

این محقق گفت: متأسفانه عده‌ای بدون مقدمه و داشتن تخصص علمی لازم مستقیماً سراغ کتب مصدر و منبع می‌روند که نیازمند بررسی علمی است؛ درست همانند اینکه یک بیمار را سراغ کتب تخصصی پزشکی ارجاع دهیم؛ زیرا در منابع روایی ما نشانه‌هایی آمده ولی نیازمند بررسی متخصصانه از سوی دانشمندان علوم حدیث است.

سلیمیان بیان کرد: اینکه هر فردی با هر سطح سوادی سراغ این متون برود شاید برای افزایش آگاهی بد نباشد اما باید بدانند صرف یک روایت که نیازمند تتبع و بررسی دقیق است، برای اعتقاد به نشانه و تطبیق آن کفایت نمی‌کند؛ از این رو کسی که توانمندی تحلیل و بررسی روایت و تطبیق آن بر قرآن، عقل و روایات معارض و ... را ندارد، نمی‌تواند مستقیماً استناد کند.

پیامدهای تطبیق نشانه‌های ظهور

این پژوهشگر اظهار کرد: گاهی برخی روایات همدیگر را رد می‌کنند و در تعارض و تقابل هستند و همگی آن‌ها حتی معتبر نیست و با مطالعه اندک قابل تشخیص نیست؛ از این رو بنده تأکید می‌کنم هیچ از یک تطبیقاتی که امروز در نشانه‌های ظهور با شرایط کنونی داده می‌شود، نشانه واقعی ظهور نیست. ممکن است در آینده حوادثی با درجه مشابهت بیشتری ایجاد شود و این علائم کنونی از میان برود در این صورت عواقب سوء آن بر عهده کسانی است که این گونه تطبیقات را می‌دهند و بر آن اصرار دارند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: در بحث تطبیقات، گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد و ما هم به آن امیدواریم و ابرازامیدواری هم می‌کنیم ولی هیچ کدام را نمی‌توان به عنوان نشانه قطعی برای مردم بازگو کرد، زیرا آسیب آن از منافعش بیشتر خواهد بود؛ اینکه متأسفانه در برخی منابر و مجالس با قاطعیت و اصرار برخی حوادث امروز را به ظهور و علائم آن نسبت می‌دهیم کار درستی نیست.

وی تصریح کرد: با این کار افراد و جوانانی را به فضای مهدویت می‌کشانیم و آن جوان ممکن است این تطبیقات را به عنوان مسائلی قطعی تلقی کند ولی اگر هر کدام از آن‌ها برآورده نشد ممکن است سبب بدبینی به اصل باور مهدویت در افراد شود.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکید کرد: اهل منبر خوب است به عنوان امیدواری نشانه‌ها را بیان کنند اما در عین حال باید گوشزد کنند که این‌ها نظر شخصی آنان است و تطبیق قطعی نیست؛ در غیر این صورت ممکن است عواقب و آسیب‌های آن قابل کنترل و جمع کردن نباشد و موجب بدبینی برخی به مهدویت و نظام اسلامی شود.