به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی کرسی ترویجی با عنوان: «بررسی و تحلیل مبانی و مباحث نظری حکمرانی مهدوی» با ارائه حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسین الهی نژاد، و ناقدین حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید کاظم سیدباقری و دکتر غلامرضا سلیمی چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد
حجت الاسلام الهی نژاد عنوان کرد: بحث حکمرانی مهدوی، بحث نوپدید و جدیدالتأسیسی است. این موضوع جدید و نوپدید نیاز به مطالعات و کاوش های علمی و پژوهشی جدیدی دارد تا در میان مردم و جامعه و در میان مراکز حوزوی و دانشگاهی با گفتمان سازی و فرهنگ سازی بستر نهادینه سازی آن فراهم شود.از جمله راه های مهمی که می توان به این گفتمان سازی، فرهنگ سازی و در نهایت به نهادینه سازی حکمرانی مهدوی در جامعه و مراکز علمی رسید، کاربست مباحث نظری و معرفتی از سویی و طرح تحلیل مبانی شناختی حکمرانی مهدوی از سوی دیگر می باشد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: مبانی حکمرانی مهدوی که توجیه گر اصل حکمرانی مهدوی و مسائل آن است به اقسام مختلفی نظیر مبانی هستی شناختی، غایت شناختی، ارزش شناختی، دین شناختی، جامعه شناختی، تقسیم می شوند اما مدل و الگوه های نظری و معرفتی حکمرانی مهدوی که پایه گذار مباحث نظری و معرفتی حکمرانی مهدوی هستند در قالب مقولات سه گانه نظری مانند الگوی«قانون حرکت»، الگوی«عقل نظری و علمی» و الگوی «علل اربعه» نمایان می شوند.مبانی و مدل های نظری حکمرانی مهدوی که به نحوی توجیه گر اصل حکمرانی مهدوی و مسائل آن هستند در ساحت مباحث بیرونی و کلی و در قالب فلسفه حکمرانی مهدوی توجیه می شود. بر این اساس روش بحث کیفی بوده و در جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و کتابخانه ای و در پردازش اطلاعات به صورت تبیینی و تحلیلی عمل می شود.
معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مطرح کرد: بطور کلی پایه های شکل گیری حکمرانی در میان مسلمان ها در قالب دو دیدگاه اهل سنت و شیعه خودنمائی می کند در دیدگاه اهل سنت پایه های چهارگانه اهل حل و عقد، استخلاف، شورا، و استیلاء مطرح است.(حاجی صادقی، ۱۳۸۶، ص۱۹۲) اما در نظرگاه شیعه پایه های سیاسی در دو فضای حضور امام(ع) و غیبت امام(ع) قابل تعریف است که در فضای حضور و ظهور امام نظریه امامت و در فضای غیبت امام نظریه ولایت فقیه مطرح میباشد.(فیرحی، ۱۳۹۵، ص۴۱) اما حکمرانی مهدوی بنا بر تعریف مختار شامل حال حکمرانی متعالی مهدوی که متعلق به بعد از ظهور و حکمرانی ولی فقیه که متعلق به قبل از ظهور است می شود زیرا هر دو نوع حکمرانی به نحوی بر گرفته از اندیشه مهدویت هستند.
الهی نژاد گفت: حکمرانی مهدوی دارای مولفه های مختلفی نظیر شاخصه های حکمرانی مهدوی، روش حکمرانی مهدوی، کارکرد حکمرانی مهدوی، غایت و هدف حکمرانی مهدوی، انواع حکمرانی مهدوی و… است از جمله مولفه های مهم حکمرانی مهدوی، مبانی و مباحث نظری حکمرانی مهدوی است که این نوشتار عهده دار تبیین و تحلیل آنها است اما مباحث نظری حکمرانی مهدوی همان مدل ها و چارچوب های نظری و معرفتی است که به نوعی مبانی، اصول، بنیادها و ساختار مهدوی بر اساس آنها سامان می گیرد. نظیر مدل های نظری از آنجائی که حکمرانی مهدوی مبتنی بر آموزه های دینی است. پس نمی تواند پایبند مبانی و اصول ثابتی نداشته باشد. و مبانی نیز همیشه امر ثابت و فرازمانی است.(لک زایی، ۱۳۸۵، ص۶۷) بر این اساس مبانی حکمرانی مهدوی، آن پایه ها و بنیادهایی است که توجیه گر مولفه ها و مسائل حکمرانی مهدوی بوده و دارای اقسام مختلفی نظیر مبانی هستی شناختی حکمرانی مهدوی، مبانی ارزش شناختی حکمرانی مهدوی، مبانی جامعه شناختی، مبانی غایت شناختی حکمرانی مهدوی، مبانی دین شناختی حکمرانی مهدوی و است. در این مقاله به جهت محدودیت در نوشتار با اختصار به صورت کلی به برخی از الگوهای نظری و مبانی حکمرانی مهدوی پرداخته می شود.
در پایان حجت الاسلام حسین الهی نژاد عنوان کرد: بی شک حکمرانی مهدوی به جهت جدید التأسیس و نوپدید بودن، مسائل و مباحثی که پیرامون آن شکل می گیرد نیز جدید و نوپدید بوده و فاقد عقبه های پژوهشی و تحقیقاتی می باشد که در نتیجه گفته می شود اولا حکمرانی مهدوی بدون پیشینه و عقبه ای علمی است ثانیا، فاقد منابع مطالعاتی و پژوهشی است ثالثا؛ دارای مشکلات و تنگناهای مطالعاتی و پژوهشی عدیده ای است.
